Być przywódcą duchowym - dar, trud i odpowiedzialność (według św. Pawła)

List św. Pawła Apostoła do Tytusa 1, 7-9:

„Przywódca, który w imieniu Boga zarządza Jego kościołem, musi być bowiem bez zarzutu. Nie może to być człowiek zarozumiały, impulsywny, pijak, awanturnik ani ktoś, kto jest zachłanny. Przeciwnie, powinien być gościnny, kochający dobro, rozsądny, prawy, pobożny i opanowany.  Powinien wiernie trzymać się prawdy i umieć - poprzez zdrową naukę - zachęcać innych wierzących, a także wykazywać błędy tym, którzy się jej sprzeciwiają.”

List św. Pawła Apostoła do Rzymian 8.9

„Jeżeli zaś kto nie ma Ducha Chrystusowego, ten do Niego nie należy.”

   Można być  księdzem, można  udzielać się  w ruchach i wspólnotach kościelnych, działać na wielu frontach  –  i nie należeć  do  Chrystusa.  Wierność  Chrystusowi  i  przebywanie  blisko  Niego –  to podstawowa  troska  chrześcijanina.  Przynależność  do Niego  nie  w  sposób  formalny,  ale sercem, całym  życiem. Ducha Chrystusa  ma ten kto  pełni wolę Bożą. Wtedy naprawdę jego wiara przynosi owoce.

 

Pierwszy list św. Pawła do Koryntian  - 3, 5-13, 18-23.

 „Bo któż to jest Apollos? Albo, któż to jest Paweł? Słudzy, dzięki którym uwierzyliście, a z których każdy dokonał tyle, ile mu dał Pan.  Ja zasadziłem, Apollos podlał, a wzrost dał Bóg.  A zatem ani ten, co sadzi, jest czymś, ani ten, co podlewa, lecz Bóg, który daje wzrost.”

   W tekście tym Paweł uzmysławia wyznawcom Chrystusa, że  każdego powinniśmy traktować na równi z innymi ludźmi, nie wywyższać go za to co zrobił. Tu chodzi o tych, którzy głoszą nauki o Chrystusie. Zapoznają oni chętnych do poznania wiary chrześcijańskiej ze Słowem Bożym, otwierając drogę im do zbawienia, ale ich wysiłki, które podejmują według swoich możliwości i chęci, to otrzymany od Boga dar i dlatego nie mają oni żadnego prawa wywyższać z tego względu nad innych, bo z tego ich działania nie było żadnych rezultatów, gdyby nie Bóg, który dał poznanie i czuwał nad tym, aby dana osoba wzrastała duchowo. Wszystkie wysiłki głoszących Słowo Boże  powinny sprowadzać się do wywyższania Pana, a  nie powinni oni myśleć o własnych zasługach. Każdy nawet najlepszy mówca jest tylko i wyłącznie pomocnikiem w drodze danego człowieka do zbawienia, w centrum naszej uwagi jest Pan.

Dalej św. Paweł mówi:

 „Bo ten, co sadzi, i ten, co podlewa, jedno mają zadanie i każdy własną zapłatę odbierze według swojej pracy.  Albowiem współpracownikami Bożymi jesteśmy; wy rolą Bożą, budowlą Bożą jesteście. Według łaski Bożej, która mi jest dana, jako mądry budowniczy założyłem fundament, a inny na nim buduje. Każdy zaś niechaj baczy, jak na nim buduje. Albowiem fundamentu innego nikt nie może założyć oprócz tego, który jest założony, a którym jest Jezus Chrystus.  A czy ktoś na tym fundamencie wznosi budowę ze złota, srebra, drogich kamieni, z drzewa, siana, słomy,  to wyjdzie na jaw w jego dziele; dzień sądny bowiem to pokaże, gdyż w ogniu się objawi, a jakie jest dzieło każdego, wypróbuje ogień.”

   Św.  Paweł zwraca tu uwagę, że cokolwiek byśmy nie robili dla innych i jak pięknie do nich  przemawiali,  to i tak nic to nie da, jeśli nie będzie w tym pomocy ze strony Jezusa. Do dzisiaj spotyka się mnóstwo mówców i to także w kościele, którzy głoszą Słowo Boże, ale  budują oni na fundamencie ze słomy, bo co z tego że nauczają tego co jest zgodne  nauką Jezusa, skoro swoim sposobem życia i zachowaniem zniechęcają ludzi do wiary. Ile księży jeździ luksusowymi samochodami, głosząc pochwałę ubóstwa, jako drogę do zbawienia; jakże często słyszy się komunikaty prasowe o molestowaniu seksualnym dzieci i to nawet przez biskupów.  Niestety zdarza się, że  w sercu niektórych kapłanów  poziom życia duchowego rozmija się z poziomem do jakiego zobowiązuje noszenie szaty duchownej.  Paweł wyraźnie mówi, że praca fałszywego nauczyciela „...wyjdzie na jaw w jego dziele; dzień sądny bowiem to pokaże...” Większość księży stara się rzetelnie wykonywać swoje obowiązki,  ale jak w każdej zbiorowości ludzkiej, tak i w łonie kościoła „czarne owce” także działają, osłabiając cała wspólnotę. Takie osoby powinny być, przynajmniej na jakiś czas, usunięte ze wspólnoty , a nie przesuwane w inne miejsca w kraju lub za granicą. Jeżeli w procesie uzdrowienia duchowego osoby takich kapłanów podejmą pracę nad naprawieniem swoich błędów, okażą skruchę i dadzą dowód na to, że prawidłowo rozumieją swoje powołanie, mogą być ponownie włączeni w  pracę na rzecz wspólnoty kościelnej.

P_Villanueva_Messe_im_Lateran

Dalej św. Paweł mówi:

 „Niechaj nikt samego siebie nie oszukuje; jeśli komuś z was się wydaje, że jest na tym świecie mądry, niech się stanie głupim, aby się stać mądrym.  Albowiem mądrość tego świata jest u Boga głupstwem. Napisano bowiem: On chwyta mądrych w ich własnej chytrości; i znowu: Pan zna myśli mędrców, że są marne.  A zatem niechaj nikt z ludzi się nie chlubi; wszystko bowiem jest wasze,  czy Paweł, czy Apollos, czy Kefas, czy świat, czy życie, czy śmierć, czy teraźniejszość, czy przyszłość, wszystko jest wasze,  wyście zaś Chrystusowi, a Chrystus Boży.”

   Paweł  mówi, że nikt z ludzi nie może uważać, że jest mądry, bowiem „Pan zna myśli mędrców, że są marne”. Mądry jest tylko Bóg, a człowiek nigdy Mu nie dorówna „Albowiem mądrość tego świata jest u Boga głupstwem.” Ludzie,  którzy myślą, że wszystko wiedzą, mogą niszczyć wspólnotę i nie pozwalają jej się rozwijać. Mogą oni nawet w dobrej wierze myśleć, że postępują dobrze, nie zawsze tak jednak musi być w rzeczywistości i może to nawet prowadzić do rozpadu wspólnoty. By do tego nie doszło, powinni oni przyjmować kierowane do nich uwagi, a nie z góry je odrzucać, szczególnie gdy bolą, bo niekiedy ujawnia się poprzez nie prawda z którą trudno im się pogodzić.

Być przywódcą duchowym (według Starego Testamentu i Ewangelii św. Marka, św. Mateusza i św. Łukasza)

   W tym poście chciałabym przestawić problem przywództwa duchowego, związanego z nim trudu, odpowiedzialności oraz pułapek czyhających na tych, którzy tę funkcję pełnią. Temat ten jest bardzo trudny i sama nie odważyłabym się zajmować głosu,  gdyby nie teksty zawarte w Biblii i książce Anny pt. „Pozwólcie ogarnąć się miłości”. Dość często jest  on tu poruszany z czego wynika, że ma on duże znaczenie dla życia chrześcijan. Nie jestem teologiem dlatego  bazuję przede wszystkim na cytatach, dając gdzieniegdzie  swój komentarz, z którym można się zgadzać lub nie. W tym poście bazuję na cytatach tylko z Biblii. Jest ich dość dużo, a i tak pewnie nie  są to wszystkie teksty na ten temat.

    Uważam, że sprawa przywództwa duchowego jest bardzo ważna dla życia każdego chrześcijanina, a także dla przyszłości Kościoła. W pewnym stopniu przywódcą duchowym są nie tylko kapłani, ale każdy dorosły człowiek, który  uważa się za chrześcijanina. Przywódcą duchowym mogą być rodzice, katecheci, kierownicy wspólnot. Nasz sposób życia, stosunek do innych ludzi, oddziaływanie rodziców na swoje dzieci, działania świeckich moderatorów wspólnot kościelnych mają także niebagatelny wpływ na kształtowanie życia duchowego członków wspólnoty Kościoła. 

Tekst z Księgi proroka Ezechiela  (34,1 – 11)

„Pan skierował do mnie te słowa: «Synu człowieczy, prorokuj o pasterzach Izraela, prorokuj i powiedz im, pasterzom: Tak mówi Pan Bóg: Biada pasterzom Izraela, którzy sami siebie pasą! Czyż pasterze nie powinni paść owiec?  Nakarmiliście się mlekiem, odzialiście się wełną, zabiliście tłuste zwierzęta, jednakże owiec nie paśliście.  Słabej nie wzmacnialiście, o zdrowie chorej nie dbaliście, skaleczonej nie opatrywaliście, zabłąkanej nie sprowadzaliście z powrotem, zagubionej nie odszukiwaliście, a z przemocą i okrucieństwem obchodziliście się z nimi.  Rozproszyły się [owce moje], bo nie miały pasterza i stały się żerem wszelkiego dzikiego zwierza. Rozproszyły się,  błądzą moje owce po wszystkich górach i po wszelkim wysokim pagórku; i po całej krainie były owce moje rozproszone, a nikt się o nie nie pytał i nikt ich nie szukał.  Dlatego wy, pasterze, słuchajcie słowa Pańskiego: Wyrocznia Pana Boga: Przecież owce moje stały się łupem i owce moje służyły za żer wszelkiemu dzikiemu zwierzęciu, bo nie było pasterza, pasterze zaś nie szukali owiec moich, bo pasterze sami siebie paśli, a nie paśli moich owiec,  dlatego wy, pasterze, słuchajcie słowa Pańskiego.  Tak mówi Pan Bóg: Oto jestem przeciw pasterzom. Z ich ręki zażądam moich owiec, położę kres ich pasterzowaniu, a pasterze nie będą paść samych siebie; wyrwę moje owce z ich paszczy, nie będą już one służyć im za żer.  Albowiem tak mówi Pan Bóg: Oto Ja sam będę szukał moich owiec i będę miał o  nie pieczę.”

   Wielu ludziom trudno jest  żyć Ewangelią, ponieważ przestawia ona ich wartościowanie. Myślenie światowe nieobce jest także niekiedy naszym religijnym instytucjom, gdzie wkrada się ono przez furtkę egoizmu, potrzeby łatwej akceptacji, wygody czy pragnienia zachowania „status quo”. W powyższym tekście Ezechiel przekazuje uwagi Boga jakie  są skutki nieodpowiedniej pracy i zaangażowania się przywódców duchowych w opiekę nad powierzonymi im ludźmi

Ewangelia wg św. Marka 10, 42-45

„Jezus przywołał ich do siebie i rzekł do nich: «Wiecie, że ci, którzy uchodzą za władców narodów, uciskają je, a ich wielcy dają im odczuć swą władzę.  Nie tak będzie między wami. Lecz kto by między wami chciał się stać wielkim, niech będzie sługą waszym.  A kto by chciał być pierwszym między wami, niech będzie niewolnikiem wszystkich.  Bo i Syn Człowieczy nie przyszedł, aby Mu służono, lecz żeby służyć i dać swoje życie na okup za wielu”.

Ewangelia wg św. Mateusza 20, 24 - 28

„Gdy dziesięciu [pozostałych] to usłyszało, oburzyli się na tych dwóch braci. A Jezus przywołał ich do siebie i rzekł: «Wiecie, że władcy narodów uciskają je, a wielcy dają im odczuć swą władzę.  Nie tak będzie u was. Lecz kto by między wami chciał stać się wielkim, niech będzie waszym sługą.  A kto by chciał być pierwszym między wami, niech będzie niewolnikiem waszym, na wzór Syna Człowieczego, który nie przyszedł, aby Mu służono, lecz aby s  łużyć i dać swoje życie na okup za wielu”.

   W dwóch   powyższych   fragmentach     Ewangelii, zarówno   Marka   jak i   Mateusza,    Jezus wyraźnie określa, że   przełożeństwo jest służbą. Wyraźnie  określa  On jaka  jest  rola   przywódcy duchowego i w jaki duchu powinien on ją pełnić.

   Jezus Chrystus, który „sam   się obarczył naszym  cierpieniem i dźwigał nasze słabości” (zob. Iz 53,4), aby    doprowadzić nas  do  świętości,  pomaga  nam  uniknąć  wywyższania się, wzrastania poprzez umniejszanie innych, prowadząc na drogi prawdziwego braterstwa.

Ewangelia wg św. Mateusza (23. 10-12)

Nie chciejcie również,    żeby was  nazywano  mistrzami, bo jeden jest tylko wasz Mistrz, Chrystus.  Największy z was niech będzie waszym sługą.  Kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony.

Ewangelia wg św. Łukasza (12.39-12.48)

   A to rozumiejcie, że gdyby gospodarz wiedział, o której godzinie złodziej ma przyjść, nie pozwoliłby włamać się do swego domu.  Wy też bądźcie gotowi, gdyż o godzinie, której się nie domyślacie, Syn Człowieczy przyjdzie».41 Wtedy Piotr zapytał: «Panie, czy do nas mówisz tę przypowieść, czy też do wszystkich?» 42 Pan odpowiedział: «Któż jest owym rządcą wiernym i roztropnym, którego pan ustanowi nad swoją służbą, żeby na czas rozdawał jej żywność?  Szczęśliwy ten sługa, którego pan powróciwszy zastanie przy tej czynności.  Prawdziwie powiadam wam: Postawi go nad całym swoim mieniem.  Lecz jeśli sługa ów powie sobie w duszy: Mój pan ociąga się z powrotem, i zacznie bić sługi i służące, a przy tym jeść, pić i upijać się,  to nadejdzie pan tego sługi w dniu, kiedy się nie spodziewa, i o godzinie, której nie zna; każe go ćwiartować i z niewiernymi wyznaczy mu miejsce.  Sługa, który zna wolę swego pana, a nic nie przygotował i nie uczynił zgodnie z jego wolą, otrzyma wielką chłostę.  Ten zaś, który nie zna jego woli i uczynił coś godnego kary, otrzyma małą chłostę. Komu wiele dano, od tego wiele wymagać się będzie; a komu wiele zlecono, tym więcej od niego żądać będą.